Η Ήπειρος φημίζεται για τις εκκλησιές και τα πανέμορφα μοναστήρια της. Μοναστήρια φωλιασμένα στο χείλος απότομων βράχων, πάνω σε ανεμοδαρμένες πλαγιές ή απομονωμένα σε απάτητα βουνά μοιάζουν να ακουμπούν τον ουρανό και η όψη τους προκαλεί δέος.
Μοναστήρια πετρόκτιστα, τα περισσότερα εγκαταλελειμμένα πια από μοναχούς όμως όλα με μια ιδιαίτερη και σημαντική ιστορία να τα ακολουθεί.
Σήμερα λοιπόν θέλω να σταθώ σε δυο πανέμορφα και ιδιαίτερα μοναστήρια της Ηπείρου, την Μονή Κηπίνας και την Μονή Βύλιζας. Είναι δυο κοντινά μεταξύ τους μοναστήρια που πολλοί υποστηρίζουν πως πρόκειται για τα παλαιότερα και τα πιο εντυπωσιακά της Ηπείρου.
Αποποίηση Ευθύνης: Αυτό το άρθρο μπορεί να περιέχει affiliate links. Αυτό σημαίνει πως αν αγοράσεις κάτι από τους εξωτερικούς συνδέσμους εγώ θα λάβω μια μικρή προμήθεια. Δεν υπάρχει κανένα επιπλέον κόστος για σένα όμως αυτό συμβάλλει στα έξοδα συντήρησης αυτής της ιστοσελίδας. Ευχαριστώ πολύ.
Οργάνωσε Εύκολα το Ταξίδι σου
- Βρες οικονομικές πτήσεις: Πάντοτε συγκρίνω τις τιμές των πτήσεων για να βρω την πιο συμφέρουσα, γι’ αυτόν τον λόγο χρησιμοποιώ την Skyscanner
- Κλείσε εισιτήριο για το πλοίο: Για να μάθω τις ώρες των δρομολογίων και τις τιμές στα εισιτήρια των πλοίων χρησιμοποιώ πάντα την Ferryhopper
- Έλεγξε εύκολα και γρήγορα αν χρειάζεσαι βίζα για το ταξίδι σου: Κλικ εδώ για έλεγχο και παραγγελία online
- Κλείσε τη διαμονή σου: Υπάρχουν πολλές διαφορετικές πλατφόρμες διαμονής, αλλά καμία από αυτές δεν έχει τα πλεονεκτήματα της Booking
- Ιδιωτική μεταφορά: Για να με περιμένει ο οδηγός στο αεροδρόμιο ή το λιμάνι και να με μεταφέρει με άνεση και ασφάλεια στον προορισμό μου, κάνω online κράτηση με την Welcome Pickups
- Κλείσε online τις ξεναγήσεις σου: Οι περιηγήσεις από έμπειρους ξεναγούς απογειώνουν την εμπειρία του ταξιδιού, γι’ αυτό χρησιμοποιώ πάντα την GetYourGuide
- Ενοικίαση αυτοκινήτου: Ο καλύτερος τρόπος για να νοικιάσεις ένα αυτοκίνητο σε προσιτή τιμή είναι να χρησιμοποιήσεις μια μηχανή αναζήτησης που να συγκρίνει τις τιμές από όλες τις εταιρείες ενοικίασης στην αγορά. Προσωπικά χρησιμοποιώ την Skyscanner
- Πες αντίο στην ακριβή περιαγωγή, τις φυσικές κάρτες SIM και το αναξιόπιστο Wi-Fi: Ενεργοποίησε εδώ μια Airalo eSIΜ σε προσιτή τιμή
- Ταξίδεψε ξέγνοιαστα: Κλείσε μια ταξιδιωτική ασφάλεια
Μονή Κηπίνας
Αδιαμφισβήτητα η Ιερά Μονή Κηπίνας είναι από τα ωραιότερα και πιο εντυπωσιακά μοναστήρια της Ελλάδας. Δεν ήξερα τίποτα γι’ αυτήν και θυμάμαι ακόμα το δέος που ένιωσα την πρώτη φορά που την είδα.
Οδηγούσα πηγαίνοντας στους Καλαρρύτες μαζί με μια φίλη όταν ξαφνικά την άκουσα να μου φωνάζει γεμάτη έκπληξη “κοίτα εκεί ψηλά”, σήκωσα το βλέμμα μου προς το σημείο που μου έδειχνε κι έμεινα αποσβολωμένη.
Χτισμένη στο χείλος ενός κατακόρυφου βράχου η Μονή Κηπίνας μοιάζει να αιωρείται στο κενό και εντυπωσιάζει αυτόν που την πρωτοαντικρύζει. Λέγεται πως πήρε το όνομα της από τους κήπους που καλλιεργούσαν οι μοναχοί στην γενικά άγονη γύρω περιοχή.
Μπορεί ακόμα να σε ενδιαφέρει: Ταξίδι στα Μετέωρα, τα Ωραιότερα Μοναστήρια
Η Ιστορία της
Για την ίδρυση της υπάρχουν τρεις διαφορετικές εκδοχές. Η πρώτη αναφέρει πως το μοναστήρι ιδρύθηκε το 1212 από τον μοναχό Γρηγόριο την εποχή που δημιουργήθηκε και το Δεσποτάτο της Ηπείρου.
Η δεύτερη εκδοχή υποστηρίζει ότι ιδρύθηκε από μοναχούς της γειτονικής μονής Βύλιζας όταν κάποιοι “αποσχίστηκαν” και έφυγαν δημιουργώντας δική τους μοναστηριακή κοινότητα.
Και η τρίτη εκδοχή αναφέρει πως οι μοναχοί της μονής Βύλιζας έβλεπαν κάθε βράδυ, και για μεγάλο χρονικό διάστημα, ένα φως στο σημείο που αυτή την στιγμή βρίσκεται η μονή Κηπίνας.
Θεώρησαν λοιπόν πως αυτό ήταν ιερό σημάδι και μήνυμα οπότε πήγαν κι έφτιαξαν εκεί ένα νέο μοναστήρι. Όποια και αν είναι η αλήθεια, παραμένει εντυπωσιακό το γεγονός της θεμελίωσης του μοναστηριού στην μέση του τεράστιου βράχου.
Mπορεί ακόμα να σε ενδιαφέρει: Ταξίδι στην Δωδώνη, τα Δωδωνοχώρια και το Αρχαίο Θέατρο
Η Μονή Κηπίνας στην Διάρκεια των Αιώνων
Το μοναστήρι της Κηπίνας γνώρισε ιδιαίτερη άνθηση τον 18ο αιώνα με τους μοναχούς να προσφέρουν σημαντικό κοινωνικό έργο, ενώ κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας λειτούργησε σε αυτό Κρυφό Σχολειό.
Η είσοδος στο μοναστήρι γίνεται από ένα πετρόχτιστο μονοπάτι που ξεκινά από τον δρόμο και φτάνει μέχρι τη μικρή ξύλινη γέφυρα η οποία ήταν κινητή.
Κάθε φορά που υπήρχε κίνδυνος, ιδιαίτερα κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, οι μοναχοί σήκωναν με έναν μοχλό την γέφυρα και έκλειναν την πόρτα του μοναστηριού δημιουργώντας ένα δυσπρόσιτο κενό και κάνοντας αδύνατη την πρόσβαση στην μονή.
Το καθολικό της μονής έχει διαμορφωθεί μέσα στον τεράστιο βράχο και έχει για τρούλο την οροφή του. Υπάρχουν σε αυτό αξιόλογες τοιχογραφίες που χρονολογούνται από τον 17ο και 18ο αιώνα.
Στο ισόγειο εκτός από το καθολικό υπάρχει επίσης ο χώρος του καθιστικού και της κουζίνας στην οποία βρίσκεται και ένα ξύλινο ντουλάπι που οδηγεί σε κρύπτες.
Προχωρώντας ψηλότερα και ανεβαίνοντας τα στενά σκαλοπάτια που είναι διαμορφωμένα μέσα στον βράχο θα βρεθείς από το καθιστικό στο Αρχονταρίκι και στην συνέχεια στα τρία κελιά των μοναχών τα οποία έχουν λιτή επίπλωση και τζάκι. Από το Αρχονταρίκι η θέα της γύρω περιοχής κόβει την ανάσα.
Mπορεί ακόμα να σε ενδιαφέρει: Καλαρρύτες, ένα Πανέμορφο Στολίδι στα Τζουμέρκα
ΤΟ Σπήλαιο
Ενδιαφέρον είναι ακόμα το γεγονός πως μέσα στο μοναστήρι υπάρχει μια μεγάλη σπηλιά. Στο σπήλαιο περνάς μέσα από μια ξύλινη πόρτα που υπάρχει στον πρόναο και έχει μήκος 240 μέτρα με το πιο ψηλό του σημείο να φτάνει τα 9 μέτρα.
Το σπήλαιο εξερευνήθηκε πρώτη φορά το 1956 από την Άννα Πετρόχειλου και τον Στέφανο Νικολαίδη, μέλη και οι δυο του Σπηλαιολογικού Ελληνικού Εξερευνητικού Ομίλου. Αυτή η σπηλιά στα χρόνια της Τουρκοκρατίας αλλά και της Εθνικής Αντίστασης υπήρξε κρησφύγετο για τους υπόδουλους Έλληνες και τους αντιστασιακούς.
Το μοναστήρι της Κηπίνας είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου αλλά πανηγυρίζει πάντα την Παρασκευή μετά το Πάσχα στην γιορτή της Ζωοδόχου Πηγής. Ανήκει στην Ιερά Μητρόπολη Ιωαννίνων και είναι μετόχι της Ιεράς Μονής Τσούκας.
Πως θα Πας
Η Μονή Κηπίνας απέχει περίπου 65 χιλιόμετρα από τα Ιωάννινα και βρίσκεται στον δρόμο που περνά από τα χωριά Άγναντα και Πράμαντα με κατεύθυνση τους Καλαρρύτες.
Η διαδρομή έχει αρκετές στροφές όμως το τοπίο είναι υπέροχο και αποζημιώνει τον οδηγό για τον κόπο του. Τα κλειδιά της μονής τα έχει το ζευγάρι που διατηρεί το καφενείο στον οικισμό που θα συναντήσεις πριν από το μοναστήρι.
Από εκεί θα τα πάρεις και εκεί πρέπει να τα επιστρέψεις μετά το τέλος της επίσκεψης σου.
Μονή Βύλιζας
Η Μονή Βύλιζας βρίσκεται ψηλά στο βουνό Κριθάρια μέσα σε ένα πανέμορφο άγριο τοπίο ανάμεσα από τα χωριά Ματσούκι και Καλαρρύτες.
Είναι αφιερωμένη στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, όμως πανηγυρίζει τον 15αύγουστο καθώς τότε το χωριό γεμίζει από χωριανούς οι οποίοι επιστρέφουν εδώ για τις διακοπές τους από τις μεγάλες πόλεις που κατοικούν.
Η παράδοση αναφέρει πως η μονή ιδρύθηκε τον 11ο αιώνα, ενώ η παλαιότερη γραπτή μαρτυρία για το μοναστήρι βρίσκεται στην εικόνα του Αγίου Ιωάννη του Πρόδρομου πάνω στην οποία υπάρχει η χρονολογία 1676.
Mπορεί ακόμα να σε ενδιαφέρει: Μονή Τιμίου Προδρόμου – Δημητσάνα
Πως Πήρε το Όνομα της
Η ονομασία Βύλιζα προέρχεται από την λατινική λέξη vigilo που σημαίνει αγρυπνώ, φυλάσσω και αποδίδει εύστοχα την θέση της μονής η οποία μοιάζει με παρατηρητήριο καθώς βρίσκεται σε υψόμετρο 1050 μέτρων.
Σύμφωνα με πληροφορίες των ιστορικών η Βύλιζα υπήρξε φρούριο και στα χρόνια της μεγάλης ακμής της είχε πλούσια βιβλιοθήκη με σπάνια βιβλία, χειρόγραφα, καθώς επίσης και μετόχια, κτήματα, νερόμυλους και ζώα.
Η Μονή Βύλιζας στην Διάρκεια των Αιώνων
Το σημερινό κτίσμα της μονής είναι μεταβυζαντινό και υπάρχει επιγραφή στην αψίδα του ιερού που αναφέρει πως ανακαινίστηκε το 1783. Το 1893 όμως το μοναστήρι εγκαταλείφθηκε και στην συνέχεια καταστράφηκε.
Η αποκατάσταση του ξεκίνησε το 1981 και σήμερα η μονή Βύλιζας αποτελεί ένα κόσμημα μεταξύ των Ελληνικών μοναστηριών. Η μονή βρίσκεται μέσα σε έναν μεγάλο προαύλιο χώρο στην μια πλευρά του οποίου υπάρχουν οι ξενώνες για τους επισκέπτες που θέλουν να διανυκτερεύσουν.
Μπαίνοντας από την κεντρική είσοδο ο επισκέπτης βρίσκεται σε μια εσωτερική αυλή γύρω από την οποία είναι χτισμένος ο ναός, τα κελιά και οι βοηθητικοί χώροι. Το καθολικό του ναού έχει κτιστεί σαν μονόχωρος ναός με νάρθηκα που καταλήγει σε πεντάπλευρη αψίδα.
Οι τοιχογραφίες οι οποίες χρονολογούνται από το 1797 έχουν υποστεί σημαντικές φθορές από τον χρόνο και την υγρασία.
Στο υπέρθυρο της δυτικής εισόδου αναφέρεται πως οι τοιχογραφίες είναι έργα των ιερέων Κωνσταντίνου, Στεργίου, Χριστοδούλου και Ιωάννου. Οι τοιχογραφίες του νάρθηκα είναι του 17ου και 18ου αιώνα και βρίσκονται σε καλύτερη κατάσταση.
Στην αριστερή πλευρά της μονής, έξω από τον προαύλιο χώρο, υπάρχουν σκαλιά τα οποία οδηγούν στο μικρό παρεκκλήσι του Αγίου Ιωάννου του Πρόδρομου.
Πρόκειται για ένα μικρό μονόχωρο ναό ο οποίος έχει αξιόλογο ξυλόγλυπτο τέμπλο και υπέροχες τοιχογραφίες οι οποίες χρονολογούνται από το 1737 (όπως αναφέρεται στο υπέρθυρο της δυτικής εισόδου) και είναι έργα των Καλαρρυτινών ζωγράφων Γεωργίου και Στεργίου.
Mπορεί ακόμα να σε ενδιαφέρει: Συρράκο το Πανέμορφο Κεφαλοχώρι των Τζουμέρκων
Πως θα Πας
Από τα Γιάννενα το Ματσούκι απέχει περίπου 68 χιλιόμετρα και το μονοπάτι που οδηγεί στην μονή Βύλιζας βρίσκεται περίπου 3,5 χιλιόμετρα πάνω από το χωριό.
Στον δρόμο υπάρχει ταμπέλα η οποία σηματοδοτεί την αρχή του μονοπατιού όμως θα πρέπει να έχεις τον νου σου μη την προσπεράσεις γιατί η ταμπέλα βρίσκεται πάνω σε στροφή.
Από εκείνο το σημείο ένα βατό μονοπάτι, το οποίο σε κάποια σημεία περνά δίπλα από χαράδρα και γίνεται λίγο “φοβιστικό” (ιδιαίτερα αν έχεις υψοφοβία), θα σε οδηγήσει στην μονή.
Η απόσταση που θα πρέπει να διασχίσεις είναι 1,2 χιλιόμετρο και το πιο κουραστικό κομμάτι είναι λίγο μετά την μέση της διαδρομής που το μονοπάτι μετατρέπεται σε σκαλοπάτια.
Όμως η θέα του φαραγγιού, του καταπράσινου τοπίου και στο τέλος η θέα του πανέμορφου μοναστηριού αποζημιώνουν για την όποια κούραση αισθανθείς.
Η Ι.Μ.Βύλιζας είναι μετόχι της Ι.Μ. Κάτω Παναγιάς Άρτας. Αξίζει να επισκεφθείς το Θρησκευτικό-Ιστορικό-Πολιτιστικό Μουσείο το οποίο στεγάζεται στο δημοτικό σχολείο του χωριού Ματσούκι.
Εκεί είναι συγκεντρωμένες όλες οι εικόνες οι οποίες έχουν συντηρηθεί και εκτίθενται μαζί με διάφορα εκκλησιαστικά αντικείμενα και χειρόγραφα της μονής. Ιδιαίτερα σημαντικές είναι οι τρεις μεγάλες εικόνες του τέμπλου.
Η Μήτηρ του Θεού (ένθρονη), ο Ιησούς Χριστός (ένθρονος) οι οποίες είναι των αρχών του 18ου αιώνα (1705) και τις υπογράφει ο Γεώργιος Νομικός και η γεμάτη έκφραση εικόνα του Ιωάννου του Πρόδρομου χρονολογούμενη από το β’ μισό του 17ου αιώνα.
Τα κλειδιά για το μοναστήρι της Βύλιζας θα τα βρεις στο Ματσούκι στο καφενείο του Δημ. Κωσταδήμα το οποίο βρίσκεται στην κεντρική πλατεία. Τηλέφωνα επικοινωνίας 6977 074832 & 26590 61492.
Ευχαριστώ την Plan0 και την Phygital για την φιλοξενία και την ευκαιρία που μου έδωσαν να γνωρίσω υπέροχα μέρη των Τζουμέρκων.
Αν σου άρεσε αυτό το άρθρο ίσως μπορείς να το μοιραστείς με τους φίλους σου. Κάτι τέτοιο θα σήμαινε πολλά για μένα! Bεβαιώσου πως με ακολουθείς στο FaceBook και το Instagram για να μαθαίνεις ταξιδιωτικά tips και να βλέπεις ακόμη περισσότερες φωτογραφίες! Αν δεν θέλεις να χάνεις κάθε νέα δημοσίευση κάνε εγγραφή στο Newsletter
